چکیده: اغلب مناطق تحت حفاظت موجود بر اساس روش های غیرسیستماتیک انتخاب شده اند. فعالیت های اقتصادی و سیاسی نقشی مهم در انتخاب مناطق تحت حفاظت دارند و در برخی موارد با ارزش های بوم شناختی آنها دارای تعارض هستند. در نتیجه اغلب این مناطق دارای ارزش اقتصادی نسبتا کمی هستند. همچنین، اهداف و معیارهای متفاوتی برای حفاظت وجود دارند و از نظر افراد با دیدگاه های متفاوت مناطق مختلفی در سطح منطقه کاندیدای حفاظت هستند. در نتیجه، نیاز به روشی است که به طور هم زمان تمامی این معیارها، اهداف و مناطق را مورد بررسی قرار دهد و مجموعه ای از مناطق را جهت حفاظت انتخاب کند به گونه ای که بیشترین، کامل ترین و یکپارچه ترین بخش های طبیعت حفاظت شود. یکی از راه های دستیابی به این هدف استفاده از روش های هوشمند کامپیوتری است. این روش ها الگوریتم های کامپیوتری متفاوتی را شامل می شوند که راه حل های بهینه را براساس تعریف یک تابع هدف ارائه می دهند. یکی از پرکاربردترین الگوریتم ها در زمینه بهینه سازی فرآیند انتخاب و چینش فضایی لکه های مناسب حفاظت الگوریتم مذاب سازی شبیه سازی شده است. این الگوریتم مجموعه های مختلف مناطق قابل حفاظت را مورد بررسی قرار می دهد. در الگوریتم مورد نظر یک فضای چند بعدی از نظر اهداف مشخص می شود و گزینه های مختلف آنقدر تولید و دست به دست می شوند که کاملا با فضای چند بعدی ما تطبیق نمایند. در نهایت مجموعه ای که اهداف مورد نظر را برآورده می سازد انتخاب می شود. در مقاله حاضر عملکرد الگوریتم مذاب سازی شبیه سازی شده در فرآیند بهینه سازی و نحوه کاربرد آن در اولویت بندی و انتخاب مناطق مناسب حفاظت توسط نرم افزار Marxan بررسی شده است. معیارهای تیپ پوشش گیاهی و پراکنش جانوران به عنوان معیارهای حفاظتی انتخاب شده اند. برای تهیه پراکنش جانوران از روش ارزیابی چندمعیاره و شایستگی ناحیه ای سرزمین استفاده شده است. نتیجه اجرای Marxan تهیه نقشه مناسب ترین لکه ها برای حفاظت است. این نقشه می تواند برای انتخاب مناطق جدید و اصلاح مناطق تحت حفاظت موجود مورد استفاده قرار بگیرد.

کلیدواژه ها: انتخاب سیستماتیک مناطق تحت حفاظت ، الگوریتم مذاب سازی شبیه سازی شده ، Marxan ، بهینه سازی